Co z tą szczepionką przeciwko grypie?

Wraz w początkiem października rozpoczął się tzw. „sezon” grypowy. Według wyliczeń, co roku, na grypę zapada blisko miliard ludzi na całym świecie. Lekceważona może prowadzić do ciężkich powikłań, a nawet śmierci. Medycy co roku alarmują, że ważna jest profilaktyka, która znacznie obniża działanie i rozprzestrzenianie się wirusa.

Grypa to choroba wirusowa, która szczególnie nasila się w okresie jesienno-zimowym. Przenoszona drogą kropelkową łatwo rozprzestrzenia się w dużych skupiskach osób, np. w komunikacji miejskiej, centrach handlowych, w szkołach i biurach. Jeden chory zaraża średnio 4 osoby z bliskiego otoczenia! Na grypę można zachorować wielokrotnie, ze względu na to, że wirus nieustannie mutuje. Choroba, ze względu na objawy, czasami jest mylona z przeziębieniem i lekceważona. Źle leczona może wywołać ciężkie powikłania, które mogą stać się przyczyną śmierci.

Jak wynika ze statystyk Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w okresie od 8 do 15 października br. zarejestrowano już w Polsce ogółem 128.461 zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę – a „sezon” dopiero się rozpoczął. Na zwiększenie liczby osób chorych w przyszłych miesiącach może dodatkowo wpływać wciąż trwająca pandemia COVID-19. Dlatego tak ważna jest profilaktyka.

W okresie szczególnego narażenia na grypę, warto zadbać o dobrą kondycję fizyczną i prawidłową dietę, ponieważ mają one ogromny wpływ na odporność organizmu. Można również zaszczepić się przeciwko grypie. Niestety, odsetek osób chętnych na przyjęcie szczepionki jest niewielki. W sezonie 2019/2020 poziom wyszczepialności w Polsce stanowił zaledwie 4,12%. W sezonie 2020/2021 blisko o dwa procent więcej – ze względu na pandemię COVID-19. Wciąż jednak są niewielkie liczby w porównaniu do populacji kraju.

Osoby, które są zainteresowane szczepieniami, często mają jednak wątpliwości, czy szczepionka aby na pewno jest bezpieczna czy skuteczna. Aby rozwiać najczęściej pojawiające się wątpliwości, poprosiliśmy o rozmowę dr Marka Ścieszkę, Wiceprezesa Zarządu Miedziowego Centrum Zdrowia i Dyrektora ds. Medycznych:

Panie Doktorze, czy warto szczepić się przeciwko grypie?
Tak, grypa jest chorobą sezonową i w naszym klimacie jej rozpoczyna się w październiku a kończy w kwietniu.

A śmiertelność grypy – jak wysoka jest w rzeczywistości?
Śmiertelność w grypie szacowana jest na 0,1 do 0,5%, tj. 1 do 5 osób na tysiąc chorych.

Jakie jest bezpieczeństwo i skuteczność szczepionek przeciwko grypie?
Żadna szczepionka nie chroni w 100% przed zachorowaniem, jednakże jej skuteczność jest wysoka i sięga w zależności od roku od 70% do 90%. Wiosną każdego roku Światowa Organizacja Zdrowia ogłasza skład szczepów wirusa, które powinny się znaleźć w szczepionce na następny sezon. Od trafności doboru szczepionki zależy w głównej mierze jej skuteczność w danym sezonie.

Panie Doktorze, w jakich grupach szczepienia przeciwko grypie są szczególnie zalecane?
Ze względu na potencjalnie ciężki przebieg choroby, w pierwszej kolejności powinno się szczepić osoby po 65 roku życia, ze spadkiem odporności, otyłych oraz przewlekle chorych. Zaleca się także szczepienie pracowników służby zdrowia, nauczycieli, osób które mają kontakt z wieloma osobami w pracy, funkcjonariuszy państwowych.

Kiedy najlepiej zaszczepić się przeciwko grypie?
Od września do końca roku, możliwe są szczepienia do końca sezonu grypowego, ale podanie dawki wiosną można porównać do „musztardy po obiedzie”.

Czy szczepionka przeciw grypie jest bezpieczna dla wszystkich? Nawet seniorów lub osób z obniżoną odpornością albo w trakcie terapii nowotworowej?
Tak, ilość działań niepożądanych jest niewielka i nie obserwujemy poważniejszych działań ubocznych po szczepieniu. Wg statystyk ilość reakcji niepożądanych wynosi kilka na milion podanych dawek.  Natomiast powikłania pogrypowe, takie jak zapalenie płuc, oskrzeli, ucha środowego, mięśnia sercowego, powikłania neurologiczne a przede wszystkim zaostrzenie chorób przewlekłych - powodują 0,1 do 0,5% śmiertelności.

Czy są jakieś przeciwwskazania do szczepienia?
Głównie to uczulenie na białko kurze, niepożądana reakcja poszczepienna na poprzednią dawkę szczepienia oraz czynne infekcje.

Wiele osób zastanawia się czy można łączyć szczepienia przeciw COVID-19 i grypie?
Tak, można szczepić obiema szczepionkami równocześnie. Osoby z chorobami przewlekłymi powinny szczepić się z dwutygodniową przerwą. Preferujemy szczepienie najpierw przeciw COVID-19 a następnie przeciw grypie.

Czy szczepienia przeciwko grypie mogą zmniejszyć skutki potencjalnej kolejnej fali pandemii?
Tak. Badania wykazały, że osoby zaczepione w poprzednim sezonie na grypę 3,3 razy rzadziej zapadały na COVID-19.